(Column De Verwondering #1, 2018)
Ook al was ik ooit fan van The Doors, ik heb me nooit aan de psychedelische drugs gewaagd waaraan de band zijn naam te danken had. Ze werden lead-zanger Jim Morrison in 1971 uiteindelijk ook fataal. De naam van de band verwees naar The Doors of Perception, titel van een essay van goeroe-schrijver Aldous Huxley. Hij beschrijft daarin hoe je de ‘Poorten van de Waarneming’ wijd open kunt zetten met mescaline en LSD. Wat je dan niet allemaal kunt ervaren! Huxley haalde de titel op zijn beurt weer bij een gedicht van William Blake vandaan:
“If the doors of perception were cleansed every thing would appear to man as it is, Infinite. For man has closed himself up, till he sees all things thro’ narrow chinks of his cavern.”
We ervaren maar een fractie van de oneindige werkelijkheid, zegt Blake, want we hebben onszelf opgesloten achter de tralies van onze zintuigen. Het verpletterend licht van buiten komt alleen door kiertjes en spleetjes nog naar binnen.
Ik heb wel spijt gehad dat ik nooit zo’n trip gemaakt heb. Ik had het wel eens mee willen maken. Maar ik heb nu een goede vervanger: jonge kleinkinderen. Van hen leer ik alsnog hoe je je ‘doors of perception’ wijd open kunnen zetten. Letterlijk: ze horen elk overvliegend vliegtuig in de verte, of staan aan de grond genageld als de deur naar een onbekende kamer wordt opgezet. Alle signalen komen bij hen nog overweldigend binnen. En elke dag is nieuw.
Als volwassenen filteren we onze waarneming onophoudelijk. Wat van betekenis voor ons kan zijn, laten we binnen. Wat er naar ons gevoel niet toe doet, blijft buiten. Zo kunnen we de wereld een beetje aan zonder er knettergek van te worden.
Aan mijn kleinkinderen merk ik nu zelf hoe kort de sluitertijd van mijn innerlijke camera is geworden. Ik dreig straks ook zo iemand te worden waarvan ‘the doors of perception’ langzaam dichtslibben till he sees all things thro’ narrow chinks of his cavern. Kan, wil ik me nog laten verrassen?
“Opa, kom je spelen?” vraagt de kleinzoon van drie als hij zijn houten treinbaan weer gaat uitleggen. Dan ga ik helemaal open en geef ik me over aan het moment. Hoe ouder ik word, des te meer ervaar ik het volle leven als kinderspel.