We hadden een prachtige vakantie in Vancouver en de Rocky Mountains. We combineerden het met familiebezoek, en benijdden de neven en nichten om de adembenemende wildernis te midden waarvan ze leefden. Eindeloze, ongerepte natuur. Hoewel, ongerept? Er woedden deze zomer bosbranden, heviger dan ooit tevoren. We zagen de gletsjers aan de Ice Field Park Way zienderogen smelten. En de anders zo groene berghellingen kleurden bruin van de dode pijnbomen, aangevreten door de pine beetle die in normale winters doodvriest. De bomen hebben te weinig weerstand door de droogte. En het is te warm, wereldwijd te warm.
In dezelfde zomer laten de orkanen Harvey en Irma een spoor van vernieling na, en worden in Zuid-Oost Azië miljoenen mensen slachtoffer van overstromingen, na de heftigste regenval sinds jaren. De gevolgen van ‘global warming’ – met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid veroorzaakt door onze eigen broeikasgassen.
Ik kocht op de terugreis op de luchthaven Al Gore’s net verschenen Truth to Power. An Inconvenient Sequel, en las hoe alles met alles samenhangt. Droogte leidt tot watergebrek, en watergebrek op zijn beurt weer tot oorlog en vluchtelingenstromen. Regen en een stijgende zeespiegel treffen vooral de armen, die geen geld hebben om zich ertegen te wapenen. Gore waarschuwt ervoor, gesteund door de wetenschappers, dat zich catastrofes van ongekende omvang aandienen als we er niet snel mondiaal maatregelen tegen nemen. Of is het al te laat? Nee, zegt Gore, we kunnen nog veranderen, en we zullen veranderen. ‘Niets is onmogelijk tot we het gedaan hebben’, citeert hij Nelson Mandela. Leef zelf energiebewust. Voer actie. Maar vooral: kies de juiste politici om de juiste beslissingen te nemen.
De vakantie was onvergetelijk, maar het was alsof er nu ook in mij ergens zo’n pine beetle aan het knagen ging. Een pijnboomkever, au! Drong de urgentie van het klimaatprobleem nu pas echt tot me door? In 2050 zijn we met zo’n 10 miljard mensen op een kwetsbare, beschadigde planeet. Hoe voorkomen we dat we haar voor die tijd onherstelbaar vernielen?
In de PThU-onderzoeksgroep Beliefs spraken we er ook over. We werken er samen aan een programma dat gaat over leven. Hoe verandert leven (en niet alleen het menselijke) in de komende eeuw? En wordt het beter, slechter? Hoe kijken we daar vanuit het christelijk geloof tegen aan?
Een paar stemmen: houd het hoofd koel, doe het goede, en laat je geen angst aanjagen. Wanhoop verlamt alleen maar. We hebben niks aan pessimisten, maar ook niks aan een roze bril. Dus niet de Apocalyps van de preekstoel afkondigen, maar ook de gemeente niet sussen met: ‘Deze aarde verloren? Geeft niet, God heeft nog wel een andere achter de hand.’ Wat we nodig hebben is hoop. Een onverklaarbaar vertrouwen in de dag van morgen dat in mensen woont. Daarom blijven ze kinderen krijgen en in hun toekomst geloven. Waar dat vandaan komt? Het moet wel van God gegeven zijn.