Tags
Onze levensreis loopt niet rechtstreeks van A naar B. Nergens ervaar je dat duidelijker dan in een labyrint, zegt Frits de Lange, hoogleraar theologie in Groningen. Onlangs begeleidde hij een ‘denkreis’ naar Kreta, waar het reisgezelschap onder meer een labyrint maakte op het strand.
Wat is de kracht van het labyrint?
‘Het labyrint is de archetypische metafoor voor de levensloop. Het geeft uitdrukking aan het feit dat het leven niet te plannen valt. Voor veel mensen is het leven een project geworden. Ze denken dat het te controleren valt. Dat is een illusie, natuurlijk.’
Hoe vind je je weg door het labyrint?
‘Je moet het labyrint niet verwarren met het doolhof. Een doolhof is bedoeld om je te laten verdwalen, terwijl een labyrint maar een weg naar het midden en weer naar buiten kent. Maar dat gaat dan wel via allerlei kronkels. Het is een tocht in drieën. Je begint met de catharsis: de reis naar binnen. Waar sta ik? Wat wil ik? Wat neem ik mee? In het hart van het labyrint heb je de illuminatio. Daar doe je iets op of laat je juist iets achter. In de beroemde mythe van Theseus en Ariadne bevindt de Minotauraus, het monster dat verslagen moet worden, zich in het hart van het labyrint. De christelijke traditie nam het labyrint over: daar werd Christus het hart. Vervolgens moet je terug naar de buitenwereld. Dat is de unitio: de vereniging met de wereld. Na de concentratie op je innerlijk moet je de moed hebben om de confrontatie met de wereld weer aan te gaan. Toen ik zelf in het labyrint was, merkte ik dat ik dat laatste het moeilijkst vond. Die reis terug duurt zo lang! Dat is ook meteen het mooie: het is zowel een spirituele als een fysieke reis. Je lijf werkt als een instrument voor je ziel.’
Als het labyrint maar een route kent, betekent dat dan dat iedereen dezelfde ervaring heeft?
‘Nee, het is voor iedereen anders. Er was een vrouw in onze groep die een half jaar geleden haar man was verloren. Ze nam een steen mee het labyrint in en liet die in het centrum achter. Zij maakte natuurlijk een heel andere reis door het labyrint dan ik. Maar het uitgangspunt is voor iedereen min of meer hetzelfde: de innerlijke reis door het labyrint helpt je om op een rijtje te zetten wat er in je leven is gebeurd. Je kunt niet je verleden veranderen, maar wel de manier waarop je ertegenaan kijkt.’
Een volgende labyrintreis naar Kreta is in augustus 2014; kijk opwww.evdaimonia.nl voor informatie.