‘Eeuwig Jong’ was de titel van de documentairereeks waar ik aan mee werkte.  Het ging over de anti-aging beweging, die veroudering  probeert terug te dringen en zo mogelijk  wil opheffen. In beeld kwamen Amerikanen die zich na hun dood laten invriezen om te wachten op de voortschrijdende  wetenschap, als was het de Jongste Dag.  En mensachtige robots of robotachtige mensen – je kon het verschil niet meer zien.  Wat daar gaan we naar toe: de mensmachine.

Ik heb de indruk dat het bij anti-aging allang niet meer gaat om een lange, aangename oude dag. Er is een technologische revolutie aan de gang die het menselijke bestaan niet alleen wil verlichten, maar het ‘t liefst zou willen opheffen.  Als we ons genoom zo zouden kunnen versleutelen dat we niet meer ziek werden, dood gaan, oorlog voeren,  of domme dingen deden, dan zouden we ons kunnen upgraden tot een mensheid 2.0  – onherkenbaar voor  de zieke, zwakke, misselijke wezens die we nu nog vaak zijn.  ‘Transhumanisme’ heet de beweging die zich daarvoor sterk maakt. 

Hoe daarop als  theoloog te reageren?

Je kunt makkelijk nee zeggen tegen elke vorm van ‘human enhancement’, en alles bij het oude willen laten.  Maar wil jij dan niet meewerken aan een wereld zonder Parkinson,  kanker of Alzheimer?  Strijden tegen lijden, vind ik,  is een geloofszaak. Tegelijk moeten we ook niet willen verliezen wat ons tot echte mensen maakt.  Wat dat is?  Ik ben er niet uit, maar denk toch dit op z’n minst: dat we gebouwd zijn op liefde. We zijn wezens die gehecht zijn aan dingen of mensen waarover we geen controle oefenen. Mensen zijn ‘bundels liefde ’, zei Augustinus.  Het lijkt me de mooiste definitie van mens-zijn en de beste lakmoestest bij elke vorm van ‘human technology’.  

Is de robot in staat lief te hebben?